Euskalduna euskara duena dela ari naiz entzuten aspaldi honetan, eta nire desadostasuna azaltzera behartu dut neure burua, niretzat euskaldun izatea ez baita definizio erraz eta soil horretara mugatzen gaur egun. Ez horixe.

Ikastolako jolastokia zeharkatzen ikusten genuen egunero. Txandala jantzita, beti. Baloia eskuetan, beti, beti. Gu baino urte bat zaharragoa izanik, ez genuen inoiz traturik izan. Epa. Epa. Horixe zen guztia. Ezagunak bistaz eta izenez. Egun, mikrofonoa hartzen ikusten dugun bakoitzean, arnasa sakon hartzera behartzen gaitu eta ez du hutsik egiten, morroiak. Korapiloa sortzen zaigu eztarrian eta oilo-larrua jartzen digu haren mezu zehatz eta beharrezkoak.

Aurtengo Gabonetako Loteria Nazionalaren iragarkiko protagonistak Julian du izena eta urteko zozketa famatuan parte hartzeko dezimo bat erostera doalarik, administrazioaren parean kazetari batek dezimoa norekin partekatuko duen galdetzen dionean, Julianek erantzuten dio ez daukala norekin banatu eta harridura sortzen du kazetariarengan. Kamerak dena grabatu du eta irudiak laster egingo dira biralak. Julianen hitzek jendearen bihotza samurtuko dute, berak hala nahi gabe ere, eta herritarrek beren dezimoak harekin partekatzeko prest daudela adierazten duten bideo maitagarriak argitaratuko dituzte. Hunkigarria, zinez, iragarkia.

Txina izan zitekeen, edo Indonesia, edo Haiti. Florida, agian. Baina ez. Valentzia izan da eta, hurbiltasunagatik edo, hemen bizitako 83ko uholdeengatik agian, albisteen men bizi gara egun santu guztia. Triskantzak eragindako kalteen berri izatearen behar hori, uneorokoa, gure erosotasunetik zerbait egin ahal izango bagenu bezala. 60 hildako. 95hildako. 158 hildako. Eta desagertuak? Auskalo.

2.000 urte inguru dituen inskripzio paleohispaniko bat aurkitu dute Lantzeko meatze inguruan, 18 metroko sakoneran. Lekua eta garaia kontuan izanik, Ikae edo Igae inskripzioa baskonikoa dela ziurtatu ez, baina hipotesirik indartsuena dela azaldu dute adituek. Izan ere, Arnaud Oihenart poetak erabili zuen XVII. mendean ik(h)ai hitza poema batean aldats hitza adierazteko. Aurkikuntza preziatua, Irulegiko eskuarenarekin batera.

Aurtengo Ondarearen Europako Jardunaldietako gaia bideen, sareen eta loturen ondarea izaten ari da, eta dagoeneko existitzen ez den mundu baten imajinarioa sortzera behartu dugu geure burua gaurkoan, ibilbide labur baina eder batean barrena, errege-bideei buruz zerbait ikastera hurbildu garenok.

Badirudi pertsona lodiak garestiegiak direla Erresuma Batuko osasun-sistemarentzat eta halaxe azaldu du Lehen Ministroa den Keir Starmerrek.